PIT-36L - jak i do kiedy należy wypełnić?

PIT-36L – co to?

Jako przedsiębiorca wypełniasz całkiem sporo formularzy podatkowych, takich jak PIT-11, PIT-4r czy PIT-2. Można się w tym naprawdę pogubić. Dlatego zacznijmy od podstaw, czyli wyjaśnienia co to jest PIT-36L i co to jest za podatek. Otóż deklaracja podatkowa PIT-36L to zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu lub poniesionej straty. Formularz ten przeznaczony jest dla osób fizycznych, które prowadzą działalność gospodarczą, ale rozliczają ją na podstawie podatku liniowego.

Przypomnijmy, że przedsiębiorcy mają do wyboru kilka różnych sposobów opodatkowania. Są to: skala podatkowa, ryczałt ewidencjonowany i właśnie podatek liniowy. W zależności od wybranej opcji przedsiębiorca składa inną deklarację roczną. W przypadku ryczałtu jest to deklaracja PIT-28, przy skali podatkowej jest to PIT-36, a przedsiębiorcy na podatku liniowym wypełniają właśnie formularz PIT-36L. Dodajmy, że w przypadku podatku liniowego przychody opodatkowane są jednolitą stawką 19% bez względu na ich wysokość. Z tego względu wybór podatku liniowego jest korzystny przy dużych przychodach.

Podstawą opodatkowania w przypadku podatku liniowego rozliczanego w deklaracji PIT-36L jest dochód, czyli przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. Poza tym przedsiębiorca musi prowadzić odpowiednią ewidencję, którą najczęściej jest Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów (KPiR).

Z drugiej strony przy wyborze formy opodatkowania należy wziąć pod uwagę, że podatek liniowy rozliczany w PIT-36L wiąże się z utratą prawa do większości ulg i odliczeń podatkowych. Dotyczy to przede wszystkim kwoty wolnej od podatku, która przy podatku liniowym nie obowiązuje. Niemniej w dalszym ciągu możesz skorzystać z takich ulg jak: ulga abolicyjna, odliczenie składki na ZUS oraz IKZE, czy składki na ubezpieczenie zdrowotne. Poza tym podatnicy na podatku liniowym mogą przekazywać 1,5% podatku na rzecz wskazanej Organizacji Pożytku Publicznego.

PIT-36L – dla kogo?

Nie będziemy ukrywać, że liczba najróżniejszych formularzy PIT może przyprawić o zawrót głowy. Stąd częste pytania przy takich deklaracjach jak PIT-36L, o to, dla kogo ona jest przeznaczona i kto ją składa. Powtórzymy zatem: formularz PIT-36L wypełniają przedsiębiorcy, prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą oraz wspólnicy spółek osobowych (jawnych, partnerskich, cywilnych) opodatkowanych podatkiem PIT, którzy rozliczają swoje dochody na zasadach podatku liniowego. Poza tym PIT-36L mogą również składać osoby, które rozliczają tzw. działy specjalnej produkcji rolnej, o ile wskazały one, że za rok 2023 chcą zostać opodatkowani 19% podatkiem. 

Co ważne w przypadku podatku liniowego nie możesz rozliczać się wspólnie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Poza tym warto zaznaczyć, że przedsiębiorca może utracić prawo do podatku liniowego, jeśli w ramach działalności świadczy usługi na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy w zakresie odpowiadającym obowiązkom wykonywanym wcześniej w ramach etatu.

Dostępne ulgi i odliczenia w rozliczeniu podatkiem liniowym

Podatek liniowy znacząco ogranicza dostęp do ulg, ale wciąż możesz skorzystać z kilku kluczowych odliczeń. Do najważniejszych należą:

• ulga badawczo-rozwojowa (B+R), która pozwala odliczyć od podstawy opodatkowania koszty związane z tworzeniem nowych produktów lub usług,
• ulga IP BOX, umożliwiająca opodatkowanie dochodu z kwalifikowanej własności intelektualnej stawką 5%,
• ulga termomodernizacyjna,
• możliwość odliczenia straty z lat ubiegłych.

W ramach podatku liniowego możesz także odliczać składki na ubezpieczenia zdrowotne, ale tylko do wysokości rocznego limitu odliczenia składki zdrowotnej, który w 2025 wynosi 12 900 zł.

Jednocześnie warto pamiętać, że jako podatnik podatku liniowym nie możesz korzystać z kwoty wolnej od podatku ani z kwoty zmniejszającej podatek. Możesz natomiast przekazać 1,5% podatku na rzecz Organizacji Pożytku Publicznego (OPP), wskazując ją w odpowiednim polu formularza.

Załączniki i dodatkowe zobowiązania w PIT-36L

Przy składaniu deklaracji PIT-36L należy do niej dołączyć również dodatkowe formularze. Najważniejszym z nich jest załącznik PIT/B, który jest obowiązkowy dla każdego podatnika rozliczającego działalność gospodarczą i zawiera szczegółowe dane o przychodach, kosztach, dochodach oraz stratach z KPiR lub ksiąg rachunkowych.

Z kolei przedsiębiorcy uzyskujący przychody z zagranicy muszą dodatkowo wypełnić PIT/ZG, który pozwala właściwie rozliczyć dochody objęte umowami o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W przypadku bardzo wysokich dochodów należy również pamiętać o obowiązku zapłaty daniny solidarnościowej, która obejmuje również przedsiębiorców korzystających z podatku liniowego.  

PIT-36L a emerytura i etat

A co w przypadku osób, które z jednej strony uzyskują przychody z działalności opodatkowanej podatkiem liniowym, a z drugiej pracują na etacie lub pobierają emeryturę. W takim przypadku musisz złożyć dwie deklaracje roczne.

Po pierwsze będzie to formularz PIT-36L. Należy w nim wykazać przychody, koszty i dochód, jaki osiągasz w ramach działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem liniowym.

Po drugie musisz jeszcze wypełnić PIT-36 lub PIT-37.

PIT-36L – do kiedy?

Kolejnym ważnym pytaniem związanym z deklarację PIT-36L jest kwestia do kiedy ten dokument należy wypełnić. Otóż w przypadku PIT-36L termin składania zeznania mija ostatniego dnia kwietnia, czyli w bieżącym roku jest to 30 kwietnia 2024 (wtorek).

I jeszcze jedna kwestia związana z PIT-36L, czyli do kiedy trzeba zapłacić podatek, jeśli wyjdzie niedopłata. Termin zapłaty takiego podatku również mija 30 kwietnia, czyli jest tożsamy z ostatecznym terminem złożenia deklaracji do urzędu skarbowego.

Niemniej w ramach usługi Twój e-PIT twoja deklaracja podatkowa PIT-36L jest udostępniana już od 15 lutego. Również od tego dnia urzędy zaczynają ich formalne przetwarzanie złożonych deklaracji.

Między innymi z tego właśnie względu zalecamy, aby za rozliczenie PIT-36L wziąć się nieco wcześniej. W końcu nigdy nie wiesz, czy ostatniego dnia nie będzie jakiejś awarii czy innego wypadku losowego, który uniemożliwi ci złożenie deklaracji rocznej w terminie. Poza tym pod koniec kwietnia serwery systemu Twój e-PIT mogą być przeciążone, przez co będą pracować wolniej. W rezultacie stracisz mnóstwo czasu i nerwów, aby poprawnie wypełnić PIT-36L. A że liczy on 5 stron, na których znajdziesz całkiem sporo pozycji do uzupełnienia, możesz się z tym nieco namęczyć.

PIT-36L – jak wypełnić?

Jak już wspomnieliśmy, PIT-36L składa się z 5 stron i sekcji od A do T. Oto, czego one dotyczą:

• Sekcja A – Miejsce i cel składania zeznania
• Sekcja B – Dane identyfikacyjne
• Sekcja C – Informacje dodatkowe
• Sekcja D – Dochody/straty ze źródeł dochodów
• Sekcja E – Odliczenie dochodu zwolnionego, strat, składek na ubezpieczenia społeczne i kosztów kwalifikowanych oraz inne odliczenia
• Sekcja F – Ustalenie podstawy opodatkowania/straty
• Sekcja G – Obliczenie podatku
• Sekcja H – Odliczenia od podatku
• Sekcja I – Obliczenie zobowiązania podatkowego
• Sekcja J – Zaliczki oraz podatek
• Sekcja K – Podatek do zapłaty/nadpłata
• Sekcja L – Zryczałtowany podatek dochodowy
• Sekcja M – Odsetki
• Sekcja N – Dochody (przychody)
• Sekcja O i P – Wniosek o przekazanie 1% podatku należnego na rzecz organizacji podatku publicznego
• Sekcja Q – Informacje o załącznikach
• Sekcja R – Rachunek osobisty właściwy do zwrotu nadpłaty
• Sekcja S – Karta Dużej Rodziny
• Sekcja T — Podpis

Sporo tego, prawda?

Zacznijmy od tego, że wszystkie dane potrzebne do wypełnienia PIT-36L, takie jak przychody, koszty, składki ZUS czy wysokość dochodu, pochodzą z ewidencji prowadzonej przez przedsiębiorcę w ciągu roku. Jak już wspominaliśmy, zwykle jest to KPiR, ale mogą to być też księgi rachunkowe lub ewidencje uproszczone.

Na szczęście nie musisz wypełniać deklaracji PIT-36L samodzielnie. Zamiast tego możesz skorzystać z różnych opcji rozliczenia tego formularza przez internet. Dzięki tej drugiej opcji nie musisz zastanawiać się, jak obliczyć należną zaliczkę i które pola musisz wypełnić. A jak rozliczyć PIT przez internet? Możesz skorzystać z oficjalnego serwisu Twój e-PIT. Jednak w tym przypadku dane dotyczące działalności gospodarczej nie są pobierane automatycznie, dlatego będziesz musiał wpisać je samodzielnie, w oparciu o własne zapisy księgowe. Do tego jeśli chcesz skorzystać z ulg, musisz dodać je osobno. Niemniej dzięki Twój e-PIT wypełnienie deklaracji przebiega o wiele szybciej, a już na pewno jest wygodniejsze niż ręczne wypełnianie PIT. Do tego za pomocą tego serwisu możesz przesłać swoją deklarację PIT-36L do urzędu skarbowego.

I jeszcze jedna ważna uwaga. Serwis Twój e-PIT jest dostępny od 15 lutego 2024. Zatem w sumie masz aż 2,5 miesiąca na złożenie rocznej deklaracji.

PIT-36L – jak złożyć?

Załóżmy, że wypełniłeś już PIT-36L zgodnie z omówionym wzorem. Teraz musisz dostarczyć ten dokument do urzędu skarbowego. Przyjrzyjmy się zatem, czy PIT-36L można złożyć papierowo czy przez internet.

Zacznijmy od tego, że obie metody dostarczenia PIT-36L do urzędu skarbowego są dozwolone. Jeśli chcesz, możesz taki dokument wypełnić ręcznie lub za pośrednictwem platformy online. Następnie tak przygotowany formularz możesz zanieść do swojego urzędu lub przesłać go pocztą. W tym drugim przypadku koniecznie wybierz list polecony, aby otrzymać potwierdzenie wysłania dokumentów w terminie.

A jak wysłać PIT-36L elektronicznie?

Jak złożyć PIT-36L elektronicznie?

Jeśli wolisz złożyć PIT-36L drogą elektroniczną, skorzystaj z platformy Twój e-PIT. Przygotowany tam dokument uzupełnij, sprawdź, podpisz, a następnie zleć jego wysyłkę do urzędu skarbowego. I to wszystko.

Oprócz serwisu Twój e-PIT możesz złożyć deklarację również za pomocą systemu e-Deklaracje, który pozwala wysyłać formularze z wykorzystaniem kwalifikowanego podpisu elektronicznego lub danych autoryzujących (PESEL lub NIP, data urodzenia, kwota przychodu). Dostępne są także komercyjne programy do rozliczeń, które generują deklarację i wysyłają ją bezpośrednio do urzędu skarbowego. 

Na koniec, po wysłaniu deklaracji, pobierz i zachowaj UPO, czyli Urzędowe Poświadczenie Odbioru. Ten dokument znajdziesz w zakładce „Moje Centrum Podatnika”. A po co ci on? UPO stanowi potwierdzenie, że PIT-36L został poprawnie wysłany do urzędu skarbowego. Co ważne, nie jest to jednoznaczne z potwierdzeniem, że sam dokument został poprawnie wypełniony. To dopiero zostanie zweryfikowane przez urząd, a w razie błędów będziesz musiał dosłać korektę rozliczenia PIT-36L. Jeśli obawiasz się, że faktycznie mogło dojść do jakiejś pomyłki, zawczasu dowiedz się, jak sprawdzić, czy urząd skarbowy rozliczył PIT.

Elektroniczne złożenie deklaracji przez e-Urząd Skarbowy

Deklarację PIT-36L najwygodniej złożyć elektronicznie, korzystając z platformy e-Urząd Skarbowy, gdzie dostępna jest usługa Twój e-PIT. W przeciwieństwie jednak do PIT-37, deklaracje PIT-36L nie są akceptowane automatycznie, co oznacza, że musisz samodzielnie wprowadzić dane dotyczące przychodów i kosztów z działalności gospodarczej, a następnie aktywnie wysłać formularz.

Logowanie do e-Urzędu jest możliwe przez:

• profil zaufany,
• bankowość elektroniczną,
• aplikację mObywatel,
• dane autoryzujące (PESEL lub NIP, data urodzenia oraz kwota przychodu z poprzedniego zeznania).

Poza tym PIT-36L można złożyć również za pomocą systemu e-Deklaracje, który wymaga użycia kwalifikowanego podpisu elektronicznego.

Największą zaletą złożenia deklaracji online jest szybszy zwrot nadpłaty. Urząd skarbowy zrobi to w ciągu 45 dni, podczas gdy rozliczenia papierowe mogą być przetwarzane nawet 3 miesiące.

Korekta zeznania i konsekwencje opóźnień

Jeśli w złożonym PIT-36L pojawi się błąd, możesz złożyć korektę zeznania. Prawo pozwala na wprowadzenie poprawek przez 5 lat od końca roku, którego dotyczy deklaracja. Nie trzeba czekać na decyzję urzędu, korektę można złożyć w każdej chwili, a w razie potrzeby dołączyć wyjaśnienie.

Niezłożenie PIT-36L w terminie wiąże się z konsekwencjami: naliczane są odsetki za zwłokę od zaległości podatkowej, a dodatkowo urząd może nałożyć mandat karno-skarbowy. Aby uniknąć kary, można skorzystać z instytucji czynnego żalu, czyli dobrowolnie poinformować urząd o opóźnieniu i jednocześnie złożyć zaległe zeznanie wraz z uregulowaniem należności.

PIT-36L w szczególnych przypadkach: spadek i zmiana opodatkowania

Poza tym w szczególnych przypadkach konieczne będzie wypełnienie dodatkowego formularza. Chodzi o sytuację, w której rozliczane dochody pochodzą z przedsiębiorstwa w spadku, zarządzanego przez zarządcę sukcesyjnego. Wówczas należy wypełnić formularz PIT-36LS.

Jak już wspominaliśmy przedsiębiorca może utracić prawo do podatku liniowego. W takiej sytuacji znajdziesz się, jeśli wykonujesz usługi na rzecz swojego byłego lub obecnego pracodawcy w zakresie pokrywającym się z zakresem obowiązków z czasów etatu. W takiej sytuacji fiskus uznaje, że przedsiębiorca nie może stosować 19% podatku liniowego.

Na koniec dodajmy, że w wybranych okolicznościach musisz złożyć tzw. zerowy PIT-36L. Dotyczy to roku podatkowego, w którym nie osiągnąłeś żadnych przychodów ani kosztów z działalności. Jest to istotne, ponieważ brak złożenia „zerowego” zeznania może uniemożliwić późniejsze rozliczenie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko na formularzach PIT-37 lub PIT-36, dotyczących innych źródeł dochodu.

Podsumowanie: PIT-36L – co to jest?

Deklaracja PIT-36L to formularz przeznaczony dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, które wybrały opodatkowanie podatkiem liniowym, charakteryzującym się jednolitą stawką 19%. Jest to opcja korzystna przy większych przychodach, jednak należy pamiętać, że podatek liniowy ogranicza możliwość korzystania z większości ulg i odliczeń. Szczególnie warto pamiętać o tym, że w przypadku podatku liniowego nie obowiązuje kwota wolna od podatku, co może wpływać na opłacalność tej formy opodatkowania przy niższych dochodach. Podsumowując, PIT-36L wymaga świadomości dostępnych ulg, takich jak ulga B+R, IP Box czy ulga termomodernizacyjna, oraz znajomości limitu odliczenia składki zdrowotnej. Dzięki temu rozliczenie roczne przedsiębiorcy może być bardziej optymalne i przejrzyste.

PIT-36L składają przedsiębiorcy oraz wspólnicy spółek osobowych, którzy dla swoich dochodów wybrali właśnie tę formę opodatkowania. Jednocześnie w przypadku deklaracji PIT-36L nie ma możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem czy jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Dla osób łączących działalność gospodarczą opodatkowaną liniowo z etatem lub emeryturą konieczne jest złożenie dodatkowego PIT-36 lub PIT-37, zależnie od źródła pozostałych dochodów.

Termin na złożenie PIT-36L to 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Formularz PIT-36L składa się z 5 stron, które można wypełnić ręcznie lub elektronicznie, np. korzystając z serwisu Twój e-PIT, który udostępnia wstępnie wypełnione formularze i ułatwia proces rozliczenia. PIT-36L można złożyć osobiście, wysłać pocztą (najlepiej listem poleconym, aby mieć potwierdzenie wysłania w terminie) lub elektronicznie poprzez platformę Twój e-PIT. Przedsiębiorca jest także zobowiązany do dołączenia załącznika PIT/B, który zawiera informacje o przychodach, kosztach i dochodzie z działalności. Elektroniczne złożenie deklaracji jest wygodne i szybkie, a po jego zakończeniu należy pobrać Urzędowe Poświadczenie Odbioru (UPO), które potwierdza wysłanie dokumentu do urzędu skarbowego. Jednak nie jest równoznaczne z potwierdzeniem bezbłędnego  wypełnienia formularza.

Anna Błażejewska-PłacheckaZobacz artykuły autora

Data dodania: 10.04.2024

Aktualizacja: 04.12.2025