Śmierć bliskiej osoby to zawsze trudny moment. Wiąże się z niepowetowaną stratą. Jeżeli osoba ta miała długi, to one nie przepadają. Warto wiedzieć, co się dzieje z długami po śmierci i jak wyglądała cała procedura. Istnieją sprawdzone sposoby na to, jak uniknąć dziedziczenia długów. Z tego artykułu dowiesz się, na kogo przechodzą długi po śmierci bliskiej osoby i co można z nimi zrobić.
Spis treści:
Czy długi po śmierci przechodzą na rodzinę?
Często zdarza się, że zmarła osoba pozostawia po sobie zadłużenie. Niezależnie od tego, czy wysokość zobowiązań jest niewielka, czy jednak spadkodawca znajdował się w spirali zadłużenia i trudnej sytuacji finansowej, warto wiedzieć, co wtedy zrobić. Oczywiście długi nie wyparują, jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. Oznacza to, że ktoś inny będzie musiał je spłacić. Dziedziczenie polega nie tylko na otrzymywaniu aktywów, ale również pasywów. Wśród nich znajdują się tzw. długi spadkowe, w tym m.in.: niezapłacone pożyczki, raty za sprzęt, karty bankowe i inne instrumenty finansowe.
Wiele osób zastanawia się nad tym, czy długi po śmierci przechodzą na rodzinę? Co do zasady tak. To najbliższa rodzina jako pierwsza ma prawo do spadku. Jeżeli się go zrzeknie, to kolejne osoby w rodzinie mogą go otrzymać, zgodnie z przyjętym prawem do dziedziczenia. Oznacza to, że nawet jeżeli Ty zrzekniesz się spadku i nie weźmiesz na siebie długów zmarłego, to mogą one spaść na barki innego członka rodziny, który nie będzie miał o nich pojęcia. Bardzo ważne jest to, aby informować swoją rodzinę o tej sytuacji i potencjalnym zagrożeniu.
Właśnie dlatego warto dokładnie poznać pełną historię finansową spadkodawcy. W tym celu warto przejrzeć jego rachunki czy też porozmawiać z przyjaciółmi. Sprawdzonym sposobem jest też skonstatowanie się z instytucjami takimi jak: BIK czy BIG. Rejestry dłużników na potrzeby prowadzonego postępowania spadkowego mogą udostępnić dane zmarłej osoby w zakresie ewentualnego zadłużenia. Jeżeli to nie poskutkuje, to kolejną możliwością jest złożenie wniosku do sądu lub komornika o przygotowanie składu spadku. W ten sposób uzyska się informacje o ewentualnych długach.
Jeżeli one występują, to warto wiedzieć, jak uniknąć dziedziczenia długów. W tym celu niezbędne jest zrzeknięcie się całego spadku. Spadkobierca ma na to dokładnie sześć miesięcy. Jeżeli tego nie zrobi, to automatycznie dziedziczy spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Oznacza to, że odpowiada za długi do wysokości otrzymanego majątku. Wówczas warto wiedzieć, jak spłacać długi spadkowe oraz jak skutecznie uniknąć komornika, jeżeli w jakimś momencie spadkobiercy powinie się noga.
Wiemy już, kto spłaca długi po śmierci dłużnika. Może zdarzyć się jednak, że każdy ze spadkobierców odmówi przyjęcia spadku. Jest to związane z tym, że posiadają oni wiedzę o dużym zadłużeniu i nie chcą brać na swoje barki takiej odpowiedzialności. Zwłaszcza w dzisiejszych i trudnych czasach może to być skrajnie nieodpowiedzialne. Jeżeli jest taka możliwość, to nawet kosztem majątku, warto zrezygnować z dziedziczenia długów. W takiej sytuacji zadłużenie przejmowane jest przez gminę lub Skarb Państwa i to one odpowiadają za rozliczenie się z wierzycielami.
Na kogo przechodzą długi po śmierci?
Przepisy polskiego prawa wskazują na ścieżkę dziedziczenia w przypadku śmierci. W ramach dziedziczenia otrzymuje się nie nie tylko aktywa, ale także pasywa w postaci zadłużenia. Dziedziczenie testamentowe polega na tym, że skład majątku dystrybuowany jest zgodnie z testamentem, czyli ostatnią wolą zmarłej osoby. Jeżeli spadkodawca nie pozostawił po sobie testamentu, to wówczas ma miejsce dziedziczenie ustawowe według kolejności wskazanej w Kodeksie Cywilnym.
Zgodnie z tym w pierwszej kolejności spadek dziedziczną małżonek oraz dzieci zmarłego. Minimalny udział małżonka to 25%, a spadek docelowo dzielony jest na równe części. Jeżeli spadkodawca nie ma dzieci ani dalszych zstępnych, to majątek dziedziczą małżonek i rodzice spadkodawcy. Kolejne osoby w kolejce do otrzymania spadku to m.in.: rodzeństwo spadkodawcy, zstępni rodzeństwa, dziadkowie, zstępni dziadków, pasierbowie. Gdy zostaną wyczerpane wszystkie możliwości w ramach rodziny, to spadek trafia do gminy zamieszkiwanej przez spadkobiercę lub do Skarbu Państwa. Skarb Państwa przejmuje skład spadku wtedy, gdy nie sposób ustalić ostatniego miejsca zamieszkania osoby zmarłej.
Kodeks cywilny wskazuje nie tylko na dziedziczenie, ale również na to, kto odpowiada za długi po śmierci dłużnika. Spadkobiercy dziedziczą je zgodnie ze swoim udziałem w spadku. Aby tego uniknąć, warto wcześniej się zrzec spadku. Dzieje się tak wtedy, gdy długi są wysokie, a otrzymany majątek nie wystarcza na ich pokrycie. Kontynuowanie życia z takim bagażem może być bardzo trudne, dlatego jeżeli długi bankowe po śmierci kogoś bliskiego są duże, to z nich rezygnujemy. Jeżeli są małe i realne do spłaty, a otrzymane aktywna uzasadniają wzięcie na swoje barki pasywów, to warto wziąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Na podjęcie takiej decyzji mamy pół roku. Jeżeli nie zrzekniemy się spadku, to automatycznie nabywamy go z dobrodziejstwem inwentarza. To zgodne z obowiązującymi przepisami. Przy okazji zapoznaj się z naszym poradnikiem, jak szybko spłacić długi. Dzięki temu jeszcze szybciej wyjdziesz na finansową prostą i ustabilizujesz swoją sytuację.
Jak poradzić sobie z długami spadkowymi?
Spłata długów spadkowych wymaga konsekwencji i uporu. Przede wszystkim należy przygotować realny do zrealizowania plan spłaty zadłużenia. Następnie sumiennie się go wypełnia. Jeżeli otrzymany majątek wystarcza na pokrycie zadłużenia, to nie powinno być z tym większego problemu. Zdarza się jednak, że wymaga to sprzedaży otrzymanej nieruchomości. Wtedy warto się zastanowić nad tym, czy rzeczywiście tego chcemy. Może lepszym rozwiązaniem będzie spłata zobowiązania z generowanych przychodów i pozostawienie nieruchomości dla siebie lub na wynajem, w celu budowania dochodu pasywnego? Niezależnie od skali zadłużenia osoby zmarłej, warto dokładnie przeanalizować różne możliwości.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości rekomendujemy kontakt z doradcą ds. finansowych. Zachęcamy również do świadomego gospodarowania pieniędzmi. Jeżeli bierzesz na swoje barki długi spadkowe, to musisz być pewny możliwości ich spłaty. W przeciwnym razie można popaść w poważne problemy finansowe. Ich skutkiem jest m.in.: blokada środków na koncie osobistym lub nieuchronne zapukanie do drzwi komornika. Z pewnością każdy z nas chciałby tego uniknąć, dlatego warto odpowiednio dysponować pieniędzmi oraz zarządzać odziedziczonym długiem. Wszystko po to, aby szybko się z nim uporać i odbudować swoją stabilizację finansową. Otrzymany majątek może posłużyć do budowania dochodu pasywnego i swojej niezależności. Zachęcamy również do zapoznania się z innymi naszymi poradnikami dotyczącymi finansów i inwestowania.
Komentarze i opinie użytkowników