Co to jest poduszka finansowa i ile powinna wynosić?

Co to jest poduszka finansowa?

Poduszka finansowa to określenie na oszczędności, dzięki którym będziesz w stanie pokryć miesięczne wydatki w razie nieprzewidzianych sytuacji, takich jak choroba, utrata pracy czy niespodziewane wydatki. Po co ci taka poduszka finansowa?

Przede wszystkim zapewnia ona poczucie bezpieczeństwa. Jeśli nagle stracisz pracę, będziesz miał czas na to, aby znaleźć nową, bez konieczności obniżania poziomu życia. Jeśli popsuje ci się samochód, laptop lub inny sprzęt, bez trudu naprawisz go lub wymienisz na nowy. A do tego nie będziesz musiał sięgać po kredyty czy pożyczki, dzięki czemu unikniesz zadłużania się.

Poza tym odpowiednia poduszka finansowa pozwala ci na elastyczność i podejmowanie ryzyka. Jeśli zechcesz zmienić pracę, założyć własną działalność gospodarczą, to odpowiednie oszczędności pozwolą ci na większą elastyczność w działaniu. Do tego dzięki zgromadzonym oszczędnościom możesz zrobić sobie przerwę od pracy lub dać sobie czas na przebranżowienie.

Odłożone pieniądze to także motywacja. Gdy widzisz, jak twoje oszczędności rosną, chętniej rezygnujesz z różnych wydatków, aby poduszka finansowa jeszcze bardziej się powiększała. Do tego zaczynasz interesować się kolejnymi sposobami na to, jak oszczędzać pieniądze i je inwestować. 

Jak stworzyć poduszę finansową?

Poduszka finansowa, czyli pieniądze odłożone na czarną godzinę, zapewniają spokój i poczucie bezpieczeństwa. Jak jednak stworzyć taką poduszkę? Jak oszczędzać w czasie inflacji? Oczywiście możesz po prostu odkładać co miesiąc określoną kwotę. Jednak możesz podejść do budowania poduszki finansowej bardziej analitycznie. Jak to zrobić?

Zacznij od analizy swojej sytuacji finansowej. Podlicz swoje comiesięczne wydatki. Przyjrzyj się, które z nich są niezbędne, takie jak rachunki, raty kredytu, czy wydatki na jedzenie i podstawowe produkty związane z prowadzeniem domu. Podsumuj także te wydatki, z których bez trudu mógłbyś zrezygnować w przypadku ciężkiej sytuacji finansowej, czyli np. jedzenie na mieście, korzystanie z taksówek, regularne wypady do kina czy pubu.  

Na tej podstawie określ, ile pieniędzy tak naprawdę potrzebujesz, aby przeżyć dany miesiąc bez popadania w długi. To pozwoli ci ustalić cel finansowy, jaki chcesz osiągnąć. Oczywiście twoja poduszka finansowa może zakładać tylko niezbędne wydatki. A równie dobrze możesz dążyć do zbudowania zabezpieczenia, które pozwoli ci żyć na wysokim poziomie, nawet jeśli przez dany czas będziesz pozostawał bez pracy i dochodów.

Niemniej, jednak gdy już ustalisz swój cel finansowy, czas na ułożenie planu jego realizacji. Zastanów się, ile chcesz i możesz odkładać miesięcznie na poduszkę finansową i gdzie będziesz trzymać swoje oszczędności. Czy będzie to konto oszczędnościowe? Lokata w banku?

Poza tym, jeśli chcesz przyśpieszyć tworzenie poduszki finansowej, postaraj się zredukować wydatki. Możesz zastanowić się, jak oszczędzać na jedzeniu, ubraniach, paliwie i innych kosztach życia. Może warto zrezygnować z kilku wypadów na miasto miesięcznie, aby szybciej zapewnić sobie oszczędności na pożądanym poziomie?

Oczywiście tworząc plan oszczędzania, pozostań elastyczny. Przede wszystkim kontroluj swoje wydatki i poziom oszczędności, a jeśli zajedzie taka potrzeba, modyfikuj swój pierwotny plan. Wszystko po to, aby systematycznie zwiększać poduszkę finansową i zapewnić sobie poczucie bezpieczeństwa w przypadku nieprzewidzianych sytuacji.

Poduszka finansowa jako fundament planowania finansów osobistych

Poduszka finansowa to absolutny fundament planowania finansów osobistych. Jej posiadanie niezbędny komfort psychiczny. Dzięki temu łatwiej podejmować decyzje inwestycyjne i nie czuje się nieustannej presji na zarabianie. To także opcja awaryjna, gdy powinie nam się noga. Uwzględnienie poduszki finansowej w swoim budżecie to oznaka świadomego zarządzania finansami osobistymi.

W Polsce edukacja finansowa stoi na niskim poziomie, jednak z roku na rok wydaje się to poprawiać. Coraz więcej osób zyskuje świadomość tego, jak ważne jest planowanie finansowe i zabezpieczenie swojej przyszłości na wypadek sytuacji kryzysowych. Wciąż jeszcze wiele jest do zrobienia, jednak już teraz widać promyk nadziei. Stabilizacja finansowa wpływa korzystnie na nasze codzienne życie oraz zdrowie psychiczne i fizyczne. Nie wolno tego bagatelizować. 

Aby odzyskać równowagę, warto ograniczyć wydatki i sprawnie spłacić wysoko oprocentowane zobowiązania finansowe, w tym wszelkiego rodzaju chwilówki czy debety w karcie kredytowej. Można to zrobić jeszcze przed odkładaniem na fundusz awaryjny lub w trakcie budowania tej rezerwy finansowej. Każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie. Jedno jest pewne. Oszczędzanie jest niezwykle istotne. Uzbierana poduszka finansowa powinna być przechowywana na wypadek kryzysu i służyć tylko do pokrywania wydatków przy niespodziewanych sytuacjach, np. po utracie pracy lub zwiększenia kosztów życia na skutek choroby naszej, lub kogoś z bliskich. Pieniądze te nie powinny być wykorzystywane do pokrywania planowanych wydatków związanych z codziennymi zakupami czy też wyjazdem wakacyjnym. Warto zachować tu wyraźną granicę.

Ile powinna wynosić poduszka finansowa?

Wiesz już, że warto tworzyć finansową poduszkę bezpieczeństwa. Czas zastanowić się, jaka powinna być poduszka finansowa.

Już na wstępie zaznaczmy, że nie ma uniwersalnej kwoty, jaką każdy powinien odłożyć na czarną godzinę. A to dlatego, że każdy z nas ma inne koszty życia. Jeśli mieszkasz w centrum dużego miasta, a do tego, co miesiąc spłacasz sporą ratę kredytu hipotecznego, to bezpieczna poduszka finansowa będzie musiała być większa niż w przypadku osoby mieszkającej we własnym domu w mniejszej miejscowości.

Do tego dochodzi poziom życia, do którego jesteś przyzwyczajony. Jeśli ty i twoja rodzina regularnie jadacie na mieście, korzystacie z usług najlepszych salonów fryzjerskich i kosmetycznych, to wysokość poduszki finansowej powinna to odzwierciedlać, jeśli nie chcesz rezygnować z tych wydatków.

Dlatego, zamiast mówić o konkretnej kwocie, jaką powinieneś odłożyć w ramach poduszki finansowej, lepiej odnieść jej poziom do twoich miesięcznych wydatków. Zatem ile powinna wynosić poduszka finansowa? Oto progi, jakie wskazują ekonomiści:

• poduszka o wartości trzymiesięcznych zarobków – to minimalne zabezpieczenie finansowe, które pozwoli ci na względne bezpieczeństwo na wypadek utraty pracy,
• poduszka o wartości sześciomiesięcznych zarobków – takie zabezpieczenie będzie odpowiednie dla rodziny w przypadku niespodziewanych wydatków lub niekorzystnych wydarzeń,
• poduszka o wartości rocznych zarobków – takie oszczędności stanowią nie tylko bardzo dobre zabezpieczenie, ale i dają możliwość pomnażania pieniędzy w ramach różnych inwestycji.

Oczywiście stworzenie takich poduszek finansowych nie zawsze jest łatwe. Stąd częste pytania o to, jak oszczędzać pieniądze przy małych zarobkach? Kluczem jest przede wszystkim ograniczenie wydatków, tak aby zarobki były większe od sumy, którą co miesiąc wydajesz. Warto także rozwijać się i szukać zajęcia, które zapewni większe dochody. Poza tym warto wprowadzić nawyk oszczędzania nawet niewielkich kwot, aby poduszka finansowa systematycznie rosła.

Jak precyzyjnie obliczyć wartość Twojej finansowej tarczy?

Przy obliczeniach wartości swojej poduszki finansowej pod uwagę należy wziąć nie tylko osiągane zarobki. Tak naprawdę kluczowe są tu miesięczne wydatki, w tym te stałe (np. rata kredytu, czesne, rachunki eksploatacyjne) i zmienne, na które mamy nieco większy wpływ. Koniecznie oblicz, jakie są koszty utrzymania gospodarstwa domowego.

Minimalna wartość poduszki finansowej powinna wynosić trzykrotność miesięcznych wydatków, jednak nic nie stoi na przeszkodzie, aby była ona wyższa. 

Przyjmuje się następujące progi:

• minimalny – 3 x wysokość miesięcznych wydatków,
• optymalny – 6 x wysokość miesięcznych wydatków,
• komfortowy - 12 x wysokość miesięcznych wydatków

Przykładowo, jeżeli Twoje miesięczne koszty życia wynoszą 8 000 zł, to minimalna poduszka finansowa to 24 000 zł, a optymalna wartość poduszki finansowej to 48 000 zł. Największy komfort psychiczny daje jednak poduszka o wysokości 12-krotności miesięcznych wydatków. 

Wpływ na zalecaną wysokość poduszki finansowej ma indywidualna sytuacja danej osoby. Nieco inne potrzeby może mieć singiel, a inne rodzica z dziećmi. W przypadku tego pierwszego wystarczająca może być finansowa tarcza na 3-6 miesięcy. Przy rodzinie z dziećmi warto odłożyć nieco więcej, aby wartość poduszki wystarczyła na pokrycie kosztów w ciągu najbliższych 6-12 miesięcy. 

Gdzie bezpiecznie ulokować fundusz awaryjny?

Poduszka finansowa to środki, które powinny być łatwo dostępne, dlatego przy ich lokowaniu należy zachować szczególną ostrożność. Bardzo ważne są płynność i bezpieczeństwo zgromadzonego kapitału. W kontekście funduszu awaryjnego wśród rekomendowanych instrumentów finansowych znajdują się m.in.: 

• konto oszczędnościowe – charakteryzuje się wysoką płynnością finansową,
• detaliczne obligacje skarbowe – jako forma zabezpieczenia oszczędności przed inflacją,
• lokaty bankowe – z korzystnym oprocentowaniem, jednak tylko dla części środków. 

Jednocześnie odradza się przechowywania wszystkich środków w przysłowiowej skarpecie, czyli w domu. Posiadany kapitał warto lokować w instrumenty finansowe o wysokim poziomie bezpieczeństwa. Choć nie spowodują dynamicznego wzrostu wartości kapitału, to jednak w najgorszym przypadku, chociaż zamortyzują inflację. Przy lokowaniu środków warto postawić na dywersyfikację i unikać wydawania wszystkich pieniędzy na jeden instrument finansowy.

Poduszka finansowa to pieniądze, z którymi należy obchodzić się bezpiecznie. Tym samym przeciwwskazane jest ich lokowanie w ryzykowne aktywa, w tym m.in. kryptowaluty czy akcje. Stwarza to zagrożenie utraty środków oraz zmniejsza ich płynność. Fundusz awaryjny powinien być dostępny niemal od ręki i bezpieczny.

Systematyczne budowanie i weryfikacja rezerwy finansowej

Przy budowaniu zabezpieczenia niezwykle ważna jest dyscyplina finansowa. Polega ona tym, że systematycznie odkładamy minimum zaplanowaną kwotę, a także powstrzymujemy się przed impulsywnymi zakupami. Starannie planujemy wydatki i diagnozujemy, na co możemy sobie pozwolić, a z czego musimy zrezygnować, jednak nie kosztem zdrowia i bezpieczeństwa. Czasem wystarczy odmówić sobie kilku przyjemności, aby rezerwa finansowa rosła w oczach z miesiąca na miesiąc. 

W przypadku wypłaty wpływającej na rachunek osobisty warto skorzystać z oferowanej przez banki automatyzacji oszczędzania. Polega ona na regularnym pobieraniu określonej kwoty z uzyskiwanych przychodów i przelewania jej na rachunek oszczędnościowy. Tego typu zlecenie stałego przelewu można ustawić także we własnym zakresie. To dobry wybór dla osób ze skłonnością do nadmiernego wydawania pieniędzy lub tych, u których planowanie finansowe dopiero się rozwija.

Gdy rezerwa będzie rosła, to dodatkową mobilizacją będzie jej regularna weryfikacja. Obserwowanie rosnącego z miesiąca na miesiąc kapitału dodaje energii i utwierdza w przekonaniu, że to dobra droga. Jeżeli dysponujemy wolnym czasem i możliwościami, to warto poszukać dodatkowych źródeł dochodu. Ten można generować m.in. poprzez branie dodatkowych zleceń, pracę weekendową lub wykonywanie innych prac po godzinach. Okres wzmożonego zarobkowania może obejmować kilka miesięcy w roku, w zależności od sytuacji finansowej oraz rzeczywistych potrzeb danej osoby.

To, co napędza do działania, to także coroczne podsumowanie swoich osiągnięć. W związku z tym warto notować stan oszczędności na początek roku kalendarzowego oraz na jego zakończenie. Pozwala to na dokonanie dokładnych obliczeń tego, ile udało się zaoszczędzić w celu uzyskania stabilizacji finansowej, a docelowo niezależności finansowej. Wartość poduszki finansowej powinna być odzwierciedleniem tego, co dzieje się w naszym życiu. Wpływ na jej wysokość mogą mieć m.in.: narodziny dziecka, organizacja ślubu, zmiana miejsca zatrudnienia, założenia firmy i inne czynniki. 

Podsumowanie: Czym jest poduszka finansowa?

Co to jest poduszka finansowa? To oszczędności, z których jesteś się w stanie utrzymać w razie nieprzewidzianych okoliczności, takich jak utrata pracy. Im większa poduszka finansowa, tym przez dłuższy okres masz środki na comiesięczne wydatki. Nie ma jednej, uniwersalnej kwoty, jaką każdy powinien odłożyć w ramach poduszki finansowej. Po prostu zależy ona od poziomu życia i wydatków każdej osoby. Z tego względu ekonomiści uznają, że minimalna poduszka finansowa, zapewniająca minimum bezpieczeństwa, powinna wynosić 3-krotność miesięcznej pensji. Z kolei optymalna poduszka to 6-krotność naszego wynagrodzenia, a poduszka w wysokości rocznych zarobków, pozwala nie tylko zabezpieczyć się na czarną godzinę, ale i pomnażać majątek w ramach inwestycji. Kluczem do stworzenia poduszki finansowej jest regularne oszczędzanie w oparciu o analizę dochodów i wydatków w budżecie domowym, wyznaczenie celu i planu oszczędzania oraz systematyczna realizacja tych założeń.

Anna Błażejewska-PłacheckaZobacz artykuły autora

Data dodania: 13.02.2024

Aktualizacja: 27.08.2025