Transakcja typu SPOT to termin określający datę realizacji transakcji zakupu lub sprzedaży na rynku kasowym. Oznacza to, że transakcja realizowana jest według aktualnie obowiązującej ceny, jednak do rzeczywistego przeniesienia środków finansowych (lub papierów wartościowych) z rachunku jednego kontrahenta na rachunek drugiego kontrahenta dojdzie najpóźniej w drugim dniu roboczym, po dniu zawarcia tej transakcji.
Transakcja SPOT – definicja
Transakcja SPOT to rodzaj transakcji finansowej, w której kupno i sprzedaż aktywów odbywa się natychmiast. Oznacza to, że cena aktywów jest ustalana w momencie zawierania transakcji, a rozliczenie następuje w krótkim okresie, zazwyczaj w ciągu dwóch dni roboczych. Czas ten jest potrzebny do zaksięgowania operacji oraz wykrycia i eliminacji ewentualnych błędów. Transakcje tego typu są podstawowym mechanizmem funkcjonowania rynku finansowego, umożliwiając szybkie zawieranie umów pomiędzy uczestnikami rynku.
Transakcje typu SPOT są szeroko wykorzystywane w różnych segmentach rynku finansowego, obejmując zarówno rynek kapitałowy, rynek walutowy, jak i rynki surowcowe. Ich główną zaletą jest szybkie rozliczenie, co sprawia, że chętnie wybierane w ramach handlu aktywami o dużej płynności.
- Rynek walutowy – największy udział transakcji SPOT można zaobserwować na rynku walutowym, gdzie codziennie przeprowadzane są miliony transakcji wymiany walut. Kursy walut na rynku SPOT są ustalane w czasie rzeczywistym, a ich wartość jest kształtowana przez podaż i popyt. Inwestorzy oraz przedsiębiorstwa korzystają z transakcji SPOT, aby wymieniać waluty na potrzeby handlu międzynarodowego lub zarządzać ryzykiem walutowym.
- Rynek kapitałowy – na giełdach papierów wartościowych transakcje SPOT dotyczą głównie kupna i sprzedaży akcji oraz obligacji. W przeciwieństwie do instrumentów pochodnych, takich jak kontrakty terminowe, transakcje SPOT pozwalają na natychmiastowe wejście w posiadanie danego aktywa finansowego.
- Rynek towarowy – transakcje SPOT są również popularne w handlu surowcami, takimi jak ropa naftowa, złoto czy metale przemysłowe. Ceny surowców w kontraktach spotowych są ustalane na podstawie bieżących warunków rynkowych i nie obejmują przyszłych zobowiązań.
Z pojęciem transakcji SPOT wiążą się również inne terminy, takie jak:
- rynek SPOT – rodzaj rynku finansowego, który klasyfikowany jest ze względu na horyzont czasowy, charakteryzujący się tym, że instrumenty finansowe po zawarciu transakcji są bezpośrednio przesyłane nabywcy,
- spot date – data transakcji na rynku kasowym,
- spot price – cena, po której sprzedawane są instrumenty finansowe z bezpośrednią dostawą,
- spot contract – zabezpieczona wymiana towarów lub usług.
Podsumowanie: Transakcja typu SPOT – co to jest?
Transakcje spot odgrywają kluczową rolę na rynku finansowym, umożliwiając natychmiastowe zawieranie umów kupna i sprzedaży aktywów. Są one stosowane przede wszystkim na rynku kapitałowym, rynku walutowym oraz w obrocie surowcami i towarami. W odróżnieniu od transakcji terminowych, takich jak kontrakty terminowe, transakcje spot charakteryzują się szybkim rozliczeniem, co czyni je popularnym narzędziem dla inwestorów i przedsiębiorstw.