Faktoring – to usługa wykupienia nieprzeterminowanych wierzytelności przedsiębiorstwa (tzw. faktoranta), jaką świadczy zewnętrzny podmiot (tzw. faktor). Przedmiotem faktoringu są najczęściej wymagalne i krótkoterminowe wierzytelności potwierdzone fakturami VAT. W obrębie faktoringu świadczone są także dodatkowe usługi, takie jak: doradztwo czy też czynności administracyjne, jak monitorowanie płatności, prowadzenie rozliczeń, windykowanie należności. Faktoring świadczony jest w oparciu o zawartą umowę sprzedaży, na podstawie której przedsiębiorstwo od razu otrzymuje środki finansowe (zwykle w formie zaliczki do 90% wartości faktury). W ten sposób faktoring pozwala zwiększyć bieżącą płynność finansową przedsiębiorstwa.
Co to jest faktoring?
Faktoring – zgodnie z definicją - to usługa finansowa, która polega na finansowaniu faktur o odroczonych terminach płatności. Oznacza to, że faktoring pozwala firmom na szybkie otrzymanie gotówki z tytułu należności, które mają zostać zapłacone przez kontrahentów w przyszłości. Usługa ta pozwala zachować płynność finansową firmy nawet przy długich terminach płatności.
Na czym polega faktoring?
Faktoring polega na sprzedaży przez przedsiębiorstwo (faktoranta) swoich należności z tytułu wystawionych faktur na rzecz firmy faktoringowej (faktora). W zamian za to faktor wypłaca przedsiębiorstwu zaliczkę, która zwykle wynosi od 80% do 90% wartości faktury, co pozwala firmie na natychmiastowe dysponowanie tymi środkami pieniężnymi. Gdy kontrahent ureguluje należność w przewidzianym terminie, faktor przekazuje faktorantowi pozostałą kwotę pomniejszoną o prowizję za usługę faktoringu. Dzięki temu przedsiębiorstwo unika problemów z opóźnionymi płatnościami i może efektywniej zarządzać swoim kapitałem.
Rodzaje faktoringu
Usługę faktoringu możemy podzielić na różne rodzaje w zależności od przyjętych kryteriów. Są to m.in.:
- faktoring jawny i faktoring cichy – w zależności od tego, czy wymagana jest zgoda dłużnika na cesję wierzytelności,
- faktoring pełny, niepełny i mieszany – ze względu na stopień zaangażowania faktora w ryzyko niewypłacalności kontrahenta,
- faktoring krajowy, eksportowy i importowy – w zależności od kraju, w którym zarejestrowana jest firma i kontrahent.
Wyróżnia się także faktoring odwrotny (nazywany też faktoringiem odwróconym). Co to jest faktoring odwrócony? W tym przypadku faktor płaci dostawcy z góry za zakupione towary lub usługi w imieniu klienta.
Jeszcze inną formą finansowania przedsiębiorstw jest forfaiting, jednak jest to usługa stosowana wyłącznie w przypadku handlu na rynkach międzynarodowych.
Faktoring pełny
Faktoring pełny nazywany jest także faktoringiem bez regresu. Czym jest taki faktoring? Charakteryzuje się on tym, że faktor przejmuje na siebie ryzyko niewypłacalności kontrahenta. Oznacza to, że jeśli kontrahent nie opłaci faktury w przewidzianym do tego terminie, to firma faktoringowa ponosi odpowiedzialność za odzyskanie tych środków. Ten rodzaj faktoringu jest korzystny dla faktoranta, ponieważ nie ponosi on ryzyka finansowego związanego z opóźnionymi płatnościami od kontrahentów lub ich braku. Jednocześnie usługa ta jest droższa od faktoringu innego rodzaju, ponieważ ryzyko to przechodzi na firmę faktoringową.
Faktoring niepełny
Faktoring niepełny to z kolei faktoring z regresem. Jak działa taka usługa faktoringu? W tym przypadku ryzyko niewypłacalności kontrahenta pozostaje po stronie faktoranta, czyli przedsiębiorcy wystawiającego fakturę. Oznacza to, że jeśli kontrahent nie opłaci swoich zobowiązań w zakładanym terminie, faktorant będzie musiał zwrócić pobraną zaliczkę firmie faktoringowej ze swoich środków. Ten typ faktoringu jest tańszy, ponieważ to właśnie faktorant ponosi konsekwencje, jeśli jego kontrahent nie zapłaci faktury.
Faktoring mieszany
Faktoring mieszany stanowi połączenie faktoringu pełnego i niepełnego. Na czym to polega? Faktor i faktorant dzielą się ryzykiem niewypłacalności kontrahenta. W praktyce wygląda to tak, że faktor pokrywa stratę wynikającą z niewypłacalności kontrahenta do określonej kwoty lub procentu wartości faktury, a reszta ryzyka spada na faktoranta.
Ile kosztuje faktoring?
Dokładne koszty faktoringu zależą od kilku czynników, takich jak:
- rodzaj faktoringu,
- liczba i wartość faktur,
- termin płatności,
- ogólna sytuacja finansowa przedsiębiorstwa i kontrahentów.
Zazwyczaj prowizja za skorzystanie z faktoringu wynosi od 0,5 do 3% wartości faktury. Do tego faktor może naliczać odsetki od wypłaconej zaliczki. Poza tym firmy faktoringowe mogą pobierać opłaty za dodatkowe usługi, takie jak monitorowanie należności czy windykacja długów.
Faktoring – wady i zalety
Usługa finansowania faktur ma swoje zalety i wady. Oto najważniejsze z nich.
Faktoring – zalety:
- poprawa płynności finansowej – faktoring pozwala na natychmiastowe uzyskanie gotówki z tytułu faktur o odroczonych płatnościach,
- lepsze zarządzanie kapitałem firmy – firma może efektywniej zarządzać swoimi zasobami finansowymi i unikać zatorów płatniczych,
- mniejsze ryzyko opóźnień w płatnościach – większość kontrahentów opłaca faktury w terminie, jeśli zdają sobie sprawę, że w transakcję zaangażowana jest trzecia strona,
- możliwość eliminacji kosztów windykacji – faktor może przejąć na siebie zadania i koszty związanie z monitorowaniem płatności i windykacją należności,
- elastyczność – z usługi faktoringu mogą korzystać zarówno duże przedsiębiorstwa, jak i niewielkie firmy.
Faktoring – wady
- koszty – faktoring to usługa płatna, a jej koszt może być stosunkowo wysoki, zwłaszcza w przypadku faktoringu pełnego,
- ograniczenia – nie wszystkie faktury o odroczonym terminie płatności mogą zostać objęte faktoringiem, poza tym faktor może wymagać spełnienia określonych warunków, takich jak minimalna wartość faktury, czy limit kredytowe dla kontrahenta,
- ryzyko – w przypadku faktoringu niepełnego ryzyko niewypłacalności kontrahenta pozostaje przy przedsiębiorcy.
Usługa faktoringu nie sprawdzi się w każdym przypadku. Jednak w razie potrzeby przedsiębiorcy mogą skorzystać z innych instrumentów finansowych, np. akredytywy.
Podsumowanie: Co to jest faktoring i na czym polega?
Faktoring to usługa, która może ułatwić zarządzanie finansami firmy, zwłaszcza w przypadku faktur o długich terminach płatności. W przypadku faktoringu możemy wyróżnić różne rodzaje tej usługi w zależności od przyjętych kryteriów. Wybór odpowiedniego rodzaju faktoringu zależy od indywidualnych potrzeb przedsiębiorstwa, jego sytuacji finansowej oraz specyfiki działalności. Decydując się na określony typ faktoringu, należy wziąć pod uwagę, ile taka usługa kosztuje, ponieważ na ostateczny koszt wpływają różne czynniki: od rodzaju faktoringu, poprzez kwotę faktoringu, okres faktoringowy, aż po reputację przedsiębiorstwa i kontrahentów.