Przedsiębiorstwa zobowiązane są do prowadzenia księgowości oraz rejestru posiadanych przez nie aktywów i pasywów. Najważniejszym sprawozdaniem finansowym firmy jest bilans. Wskazuje on bezpośrednio na sytuację firmy w danym momencie. Z tego artykułu dowiesz się, czym jest bilans przedsiębiorstwa, jakie są składniki bilansu oraz jak go sporządzić.
Bilans – co to?
Na samym początku odpowiedzmy sobie na pytanie, co to jest bilans. Przede wszystkim jest to najważniejsze sprawozdanie finansowe przygotowywane przez przedsiębiorstwo. Stanowi zestawienie aktywów i pasywów firmy. Tego typu bilans przygotowuje się zarówno na początku, jak i na końcu okresu sprawozdawczego i wskazuje on na bieżącą sytuację firmy. Bilans ma charakter statyczny i przedstawia stan majątku jednostki w czasie rzeczywistym. Ponadto musi być zrównoważony. W praktyce oznacza to, że sumy aktywów i pasywów powinny być sobie równe.
Sporządzenie bilansu to ważny element prowadzenia przedsiębiorstwa. Na podstawie zawartych w nim danych można określić m.in. płynność finansową przedsiębiorstwa i jej stopień, a także rentowność biznesu.
Obecnie wyróżnia się kilka rodzajów bilansów. Ze względu na ich przeznaczenie wymienia się:
- bilanse sprawozdawcze;
- bilanse publikacyjne;
- bilanse uproszczone.
Ze względu na okoliczności powstawania bilansu wymienia się takie rodzaje jak:
- jednostkowy;
- skumulowany;
- krótkookresowy;
- otwarcia;
- zamknięcia;
- likwidacyjny.
Na własne potrzeby bilans można wykonywać częściej, niż 1-2 razy w roku. Decydują się na to przedsiębiorcy, którzy chcą zwiększyć kontrolę nad stanem majątkowym i kondycją finansową przedsiębiorstwa.
Czy bilans jest obowiązkowy?
Wiesz już, co to znaczy bilans. Zgodnie z przepisami jest to niezbędny i obowiązkowy element sprawozdania finansowego. Obowiązek jego sporządzania mają firmy, które zobowiązane są do prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z ustawą o rachunkowości (np.: ze względu na status prawny firmy lub wysokość osiąganych przez nią przychodów) oraz firmy dobrowolnie wybierające prowadzenie ksiąg rachunkowych bez obowiązku ustawowego.
Jak wygląda bilans?
Za przygotowanie bilansu powinien odpowiadać doświadczony specjalista. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, w sprawozdaniu muszą znaleźć się takie element jak:
- nazwa i adres firmy, dla której przygotowuje się sprawozdanie;
- dzień bilansowy (dzień, w którym sporządza się bilans);
- pozycje i grupy pasywów wraz z ich wartością całkowitą;
- pozycje i grupy aktywów wraz z ich wartością całkowitą;
- łączna suma bilansowa pasywów i aktywów;
- data i miejsce sporządzenia bilansu;
- podpis osoby przygotowującej sprawozdanie lub kierownika jednostki, która za to odpowiada.
To zestawienie aktywów i pasywów przedsiębiorstwa, które przygotowywane jest w formie pisemnej. Bardzo ważne jest to, aby sprawozdanie przygotować z należytą starannością oraz z uwzględnieniem wszystkich kluczowych składników. Wszystko po to, aby dokument był wiarygodny.
Po stronie aktywów wpisuje się takie składniki jak:
- aktywa trwałe (składniki finansowe, składniki rzeczowe, składniki niematerialne);
- aktywa obrotowe (należności krótkoterminowe, zapasy, krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe, inwestycje krótkoterminowe);
- udziały (akcje własne);
- należne wpłaty na fundusz podstawowy.
Po stronie pasywów uwzględnia się:
- zobowiązania bieżące;
- zobowiązania długoterminowe;
- kapitały własne.
Jak sporządzić bilans?
Bilans należy sporządzać zgodnie z obowiązującymi przepisami. Osoba go przygotowująca musi przestrzegać określonych zasad. Przedstawiamy przykład, jak sporządzić bilans z zachowaniem tych norm. Standardowo przyjmuje się takie zasady jak:
- współmierności – zaliczanie do aktywów i pasywów wszystkich przychodów i kosztów przypadających na dany okres, nawet jeżeli nie zostały jeszcze poniesione;
- memoriału – należy prowadzić ewidencję wszystkich osiąganych przychodów i ponoszonych kosztów, które dotyczą danego roku obrotowego;
- zakazu kompensat – wartości poszczególnych składników bilansu powinny być ustalane oddzielnie i nie powinny być kompensowane;
- ostrożności – wycena składników aktywów i pasywów powinna być zgodna z rzeczywistymi kosztami poniesionymi w celu ich nabycia;
- kontynuacji działalności – zakłada, że dana firma będzie kontynuowała swoją działalność w niezmienionym zakresie w dającej się przewidzieć przyszłości.
Zadanie wykonania bilansu do sprawozdania finansowego warto powierzyć doświadczonemu ekspertowi ds. księgowych.