Upoważnienie do konta bankowego po śmierci właściciela

Bez dwóch zdań śmierć bliskiej osoby jest trudnym doświadczeniem. Wiąże się z poczuciem straty i bólem. Jednocześnie należy zadbać o wiele kwestii, w tym m.in. rozwiązanie spraw finansowych zmarłej osoby, w tym dostępu do jego konta bankowego i zdeponowanych na nim środków. Dowiedz się, co dzieje się z pieniędzmi po śmierci oraz na czym polega upoważnienie do konta bankowego po śmierci bliskiej osoby.

Spis treści:

Co to jest upoważnienie do konta bankowego po śmierci?

Prawo bankowe obowiązujące w Polsce przewiduje narzędzie, dzięki któremu bliscy zmarłego mogą zarządzać środkami zgromadzonymi na jego koncie. To „Dyspozycja wkładem na rachunku bankowym na wypadek śmierci jego posiadacza”. Jednocześnie jest to przepis odrębny od stosowanych ogólnie zasad dziedziczenia. Jednocześnie w momencie śmierci tracą ważność wszelkiego rodzaju pełnomocnictwa, a środki na rachunku są blokowane i stanowią element spadku. Jeszcze za życia można jednak zadbać o to, aby konkretna osoba otrzymała wskazaną sumę pieniędzy po naszej śmierci. To tzw. dyspozycja wkładem na wypadek śmierci. Kwota przekazana w jej ramach nie jest uwzględniana w spadku. W tym kontekście warto zapoznać się również z tym, co się dzieje z długami po śmierci czy też, na czym polega dziedziczenie kredytu.

Jakie są przepisy prawne dotyczące upoważnienia do konta bankowego po śmierci?

Polskie prawo nie przewiduje takiej instytucji, jak upoważnienie do konta bankowego po śmierci. Ewentualne upoważnienia i pełnomocnictwa do zarządzania kapitałem zgromadzonym na rachunku obowiązują tylko w trakcie życie jego właścicieli. W momencie jego śmierci wygasają. Można zawczasu zadbać o zabezpieczenie interesu osób, na którym nam zależy. Dyspozycja po śmierci właściciela rachunku bankowego regulowana jest przez art. 56. ust. 1 ustawy Prawo bankowe. Jednocześnie taka dyspozycja musi mieć formę pisemnego oświadczenia.

Jak działa dyspozycja wkładem na wypadek śmierci?

Przede wszystkim dyspozycja na wypadek śmierci nie może obejmować dowolnej osoby. Grono potencjalnych beneficjentów jest zawężone. Mogą nimi zostać tylko: małżonek, rodzeństwo, rodzice i dziadkowie (wstępni) oraz dzieci i wnuki (zstępni). W praktyce oznacza to, że tego typu upoważnienie do konta po śmierci właściciela do wypłaty środków nie może obejmować dalszej rodziny czy też osób niezwiązanych z rodziną. Przepis ten wprowadzono po to, aby wyeliminować ryzyko ewentualnych nadużyć i przestępstw. Jeżeli zmarła osoba posiadała więcej niż jeden rachunek w różnych bankach, to dyspozycja może obejmować wszystkie lub dowolne z nich. Należy pamiętać o tym, że można ją w dowolnym czasie zmienić lub odwołać.

Jakie są zasady składania dyspozycji na wypadek śmierci?

Narzędzie dyspozycji na wypadek śmierci regulowane jest przez polskie prawo. W 2024 roku suma wszystkich wypłat z rachunków bankowych zmarłego nie może być wyższa, niż 20-krotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku. Pod uwagę brana jest kwota podawana przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na koniec miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym zmarł właściciel konta bankowego. Należy pamiętać o tym, że to suma wszystkich wypłat, a nie tylko jednego beneficjenta.

Ponadto każda dyspozycja, jej odwołanie lub modyfikacja wymagają zachowania formy pisemnej. Wypełnia się dedykowany formularz. Ten pobierzesz w placówce banku, w którym posiadasz rachunek lub ze strony internetowej, jeżeli dana instytucja dopuszcza taką możliwość. Po wypełnieniu formularza należy złożyć go w banku, przy czym wymagana jest obecność tylko właściciela rachunku. To cenny zapis na wypadek śmierci, który, chociaż częściowo, może zabezpieczyć interesy bliskich.

Jakie są uprawnienia pełnomocnika do rachunku po śmierci właściciela konta?

Po śmierci właściciela konta pełnomocnik do rachunku traci jakiekolwiek uprawnienia. Jest to związane z tym, że w momencie śmierci pełnomocnictwo traci swoją ważność. Wiele osób zastanawia się nad tym, czy można wypłacić pieniądze z konta zmarzłego. Jeżeli posiadaliśmy tylko pełnomocnictwo do rachunku, to będzie to niemożliwe. Szukasz dobrego konta bankowego dla seniora? Warto zapoznać się z naszym artykułem w tym zakresie.

Jak przebiega wypłata środków po śmierci posiadacza rachunku?

Jeżeli dana osoba została wymieniona w dyspozycji wkładem po śmierci, to wystarczy, że uda się do banku z dokumentem tożsamości. Na tej podstawie zostaną wypłacone jej środki, które nie są uwzględnione w spadku. Pieniądze wchodzące w skład spadku są wypłacane zgodnie z prawem na podstawie poświadczenia dziedziczenia sporządzonego przez notariusza lub postanowienia sądu stwierdzającego nabycie spadku. Środki te trafiają tylko do uprawnionego spadkobiercy na jego wniosek.

Jakie formalności spadkowe są wymagane po śmierci posiadacza rachunku?

Po śmierci posiadacza rachunku bankowego należy poinformować o tym bank. W tym celu należy przedstawić odpis aktu zgonu. Wówczas umowa rozwiązywana jest z dniem śmierci, jednak oficjalne zakończenie jej obowiązywania następuje po wypłaceniu wszystkich środków zdeponowanych na koncie. Jeżeli nie poinformuje się banku o śmierci posiadacza rachunku (np. nie ma on nikogo bliskiego), to wówczas rachunek jest automatycznie zamykany z upływem 10 lat od wydania ostatniej dyspozycji posiadacza rachunku. Wypłata środków spadkobiercom następuje na podstawie poświadczenia dziedziczenia sporządzonego przez notariusza lub postanowienia sądu stwierdzającego nabycie spadku. Zanim przyjmiesz spadek, to sprawdź, czy nie są to długi. Pisaliśmy już o tym, jak uniknąć dziedziczenia długów.

Czy upoważnienie do konta bankowego po śmierci wpływa na podatek spadkowy?

Wiesz już, czy osoba upoważniona do konta bankowego może wypłacić pieniądze po śmierci posiadacza rachunku. Bez dyspozycji wkładem będzie to niemożliwe. Czy posiadanie takiej dyspozycji wpływa na podatek spadkowy? Zgodnie z obowiązującymi przepisami nie występuje tu zobowiązanie w zakresie podatku PIT. Beneficjent musi jednak pamiętać o tym, aby rozliczyć lub zgłosić w ramach podatku otrzymane środki. To podatek od spadków i darowizn.