
Planujesz zakup mieszkania lub domu i zastanawiasz się, co może zostać twoim wkładem własnym? Choć większość osób kojarzy wkład własny z gotówką, banki akceptują również inne formy zabezpieczenia. Sprawdź, czy działka lub nieruchomość może być wkładem własnym, a czego bank nie uzna przy przyznawaniu kredytu hipotecznego.
Spis treści:
Co może być wkładem własnym do kredytu hipotecznego?
Na początek wyjaśnijmy sobie, czym jest wkład własny w przypadku kredytu hipotecznego. Zgodnie z definicją jest to udział klienta w finansowaniu kredytowanej nieruchomości. A dlaczego ma to w ogóle znaczenie?
Otóż zgodnie z obowiązującymi przepisami, bank nie powinien kredytować pełnej wartości nieruchomości, czyli nie może udzielić kredytu hipotecznego bez wkładu własnego. Będąc precyzyjnym, z rekomendacji S wydanej przez Komisję Nadzoru Finansowego wynika, że wkład własny przy kredycie hipotecznym powinien wynosić co najmniej 20% wartości nieruchomości (lub minimum 10%, o ile kredytobiorca zapewni inne zabezpieczenie kredytu hipotecznego, takie jak np. ubezpieczenie niskiego wkładu własnego).
Skoro wiemy już, czym jest wkład własny, czas przyjrzeć się, co może nim być. Wkład własny może mieć następujące formy:
Gotówka
Najpopularniejszą formą wkładu własnego jest gotówka, czyli środki pieniężne zdeponowane na rachunku bankowym. To najprostszy i najpewniejszy sposób wniesienia wkładu własnego, który nie budzi wątpliwości ze strony banku. Warto jednak pamiętać, że banki wymagają udokumentowania źródła pochodzenia tych środków. Mogą one pochodzić z oszczędności, sprzedaży majątku, spadku, darowizny czy premii pracowniczej.
Działka
Działka jako wkład własny? Jak najbardziej! Jeśli bierzesz kredyt hipoteczny na budowę domu, to działka, na której będziesz go stawiał, może posłużyć jako wkład własny. Nie ma przy tym znaczenia, czy działka jest zabudowana, czy niezabudowana.
Dodajmy, że do wkładu własnego można zaliczyć dotychczas zrealizowane prace na budowie, zakupione materiały budowlane czy zaliczkę zapłaconą deweloperowi. Musisz jednak udokumentować poniesione wydatki za pomocą faktur i paragonów. Jeśli nie masz na coś papierka, to się nie liczy.
Inna nieruchomość
Jeśli posiadasz inną nieruchomość, możesz wykorzystać ją jako wkład własny, o ile jesteś jej właścicielem, ma ona odpowiednią wartość oraz nie jest obciążona hipoteką lub służebnością osobistą.
Zaliczka lub zadatek
Jeśli przy podpisywaniu umowy przedwstępnej dotyczącej zakupu nieruchomości wpłaciłeś zaliczkę lub zadatek, może on zostać uznany w całości za wkład własny. Jest to szczególnie korzystne, gdy przedpłata w formie zadatku lub zaliczki była wysoka i wniosła np. 5-10% wartości nieruchomości. Wówczas pozostały wkład własny, który musisz zgromadzić, wynosi odpowiednio 15-10%. Musisz tylko przedstawić bankowi potwierdzenie, że taki zadatek czy zaliczkę zapłaciłeś.
Obligacje i papiery wartościowe
Za wkład własny mogą także posłużyć obligacje i papiery wartościowe, choć te drugie nie są akceptowane we wszystkich bankach.
Środki zgromadzone w PPK
PPK, czyli Pracownicze Plany Kapitałowe, to dobrowolny program wspomagający oszczędzanie środków na przyszłą emeryturę. Jednak zgromadzone pieniądze możesz wypłacić wcześniej, by przeznaczyć je na wkład własny. Taka możliwość dotyczy osób do 45. roku życia. Jest jednak pewien haczyk. Środki wypłacone z PPK przed 60. rokiem życia, traktowane są jako pożyczka. Oznacza to, że należy je zwrócić pomiędzy 5. a 15. rokiem od daty wypłaty. Jeśli tego nie zrobisz, będziesz musiał zapłacić 19% zryczałtowanego podatku od kwoty, której nie oddałeś.
Środki zgromadzone na koncie emerytalnym IKE lub IKZE
Niektóre banki pozwalają na wykorzystanie oszczędności zgromadzonych na Indywidualnym Koncie Emerytalnym lub Indywidualnym Koncie Zabezpieczenia Emerytalnego jako wkładu własnego. Środki te mogą być przelane na twoje konto osobiste i wykorzystane przy zakupie nieruchomości w ramach kredytu hipotecznego.
Darowizna
Środki na wkład własny możesz też pozyskać od najbliższych. Najlepiej, aby zostały one przekazane kredytobiorcy w formie udokumentowanej darowizny. Jeśli taka darowizna będzie dokonywana w tzw. zerowej grupie podatkowej, to nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, jeśli zgłosisz ją do urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy. Przypomnijmy, że do zerowej grupy podatkowej należą: rodzice, dzieci, małżonkowie, dziadkowie, wnuki, rodzeństwo, a także ojczym i macocha.
Książeczka mieszkaniowa
Choć książeczki mieszkaniowe to relikt PRL-u, to ich właściciele wciąż mają prawo do tzw. premii gwarancyjnej. Jeśli taką książeczkę posiadasz, musisz złożyć wniosek o jej likwidację. Masz na to 90 dni, licząc od dnia wystąpienia czynności uprawniającej do wypłaty premii gwarancyjnej. Uzyskane w ten sposób środki możesz przeznaczyć na wkład własny do kredytu hipotecznego.
Co nie może być wkładem własnym?
Chociaż banki akceptują różne formy wkładu własnego, istnieją także ograniczenia. Oto przykłady środków, które nie mogą być uznane za wkład własny. Są to:
Kredyt na wkład własny
Wkład własny musi pochodzić ze środków własnych kredytobiorcy, co oznacza, że nie można sfinansować go kredytem. Banki nie zaakceptują środków pochodzących z pożyczek, kredytów gotówkowych czy innych zobowiązań finansowych, w tym limitów na karcie kredytowej, ponieważ zwiększałoby to ogólne zadłużenie klienta i ryzyko niespłacenia zobowiązania hipotecznego.
Środki nieudokumentowane
Banki wymagają, aby źródło wkładu własnego było w pełni legalne i udokumentowane. Jeśli posiadasz gotówkę, ale nie możesz wykazać, skąd pochodzą te środki (np. brak historii na rachunku bankowym, brak umowy sprzedaży majątku, darowizny itp.), bank może odmówić uznania takiego wkładu własnego.
Wartość ruchomości, takich jak samochód czy sprzęt RTV/AGD
Banki nie uznają wartości majątku ruchomego za wkład własny. Nawet jeśli posiadasz samochód o wysokiej wartości lub kosztowny sprzęt, ich wartość nie zostanie zaliczona do wkładu własnego, ponieważ nie stanowią one stabilnego zabezpieczenia dla banku. Dotyczy to także dóbr luksusowych, takich jak dzieła sztuki, biżuteria czy zegarki, bez względu na ich wartość.
Podsumowanie:
Wkład własny to niezbędny element kredytu hipotecznego, który ma na celu zabezpieczenie banku i zmniejszenie ryzyka kredytowego. Choć najprostszą i najbardziej akceptowaną formą wkładu własnego jest gotówka, banki mogą uwzględnić także inne środki. A zatem, czy mieszkanie może być wkładem własnym? Jak najbardziej. Tak samo jak działka budowlana, poniesione koszty budowy, oszczędności na kontach emerytalnych, darowizny, a nawet zadatek. Należy jednak pamiętać, że nie wszystko może być traktowane jako wkład własny. Banki nie akceptują środków pochodzących z kredytów, pożyczek czy nieudokumentowanych oszczędności. Nie można również wnieść wkładu w postaci dóbr luksusowych czy ruchomości, takich jak samochód czy sprzęt RTV/AGD. Przed rozpoczęciem ubiegania się o kredyt hipoteczny warto dokładnie sprawdzić, jakie formy wkładu własnego akceptuje wybrany bank i odpowiednio się przygotować. Posiadanie wkładu własnego nie tylko zwiększa szanse na uzyskanie kredytu, ale także pozwala na wynegocjowanie korzystniejszych warunków finansowych.
Źródła:
Komentarze i opinie użytkowników