Wielu nastolatków szuka możliwości zarobienia swoich pierwszych pieniędzy na własne wydatki. Ich legalne zatrudnienie umożliwiają przepisu Kodeksu pracy, które wskazują na pracowników młodocianych w wieku od 15 do 18 roku życia. Co trzeba wiedzieć o tego typu pracy i ile wynosi pensja za pierwszą pracę nastolatka? Czy może ona wpłynąć na jego rachunek bankowy? Na te pytanie poszukamy odpowiedzi w tym artykule.
Spis treści:
Ile może zarobić nastolatek w pierwszej pracy?
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi i górnego limitu tego, ile może zarobić nastolatek w swojej pierwszej pracy, jeżeli nie ukończył on jeszcze 18. roku życia. Tak naprawdę zależy to od formy zatrudnienia, rodzaju wykonywanej pracy oraz indywidualnych ustaleń z pracownikiem.
Zgodnie z artykułem 190 § 1 Kodeksu pracy pracownikiem młodocianym jest osoba, która ukończyła 15 lat i jednocześnie nie jest pełnoletnia. Z małymi wyjątkami mogą pracować nawet osoby w wieku 13-14 lat, jednak dotyczy to tylko świadczeń na rzecz podmiotów prowadzących działalność kulturalną, sportową, reklamową lub artystyczną. Warto zwrócić uwagę, że pracownikiem młodocianym może być tylko osoba, która ukończyła minimum ośmioletnią szkołę podstawową lub dawne gimnazjum. Do tego musi ona posiadać świadectwo lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania danej pracy.
Wysokość zarobków nastolatka w pierwszej pracy może być różna. Standardowo w przypadku umowy-zlecenie musi on otrzymać stawkę godzinową dla osób pełnoletnich, która w 2025 roku wynosi 30,50 PLN brutto, przy czym pracownik młodociany jest zwolniony z obowiązku podatkowego. W praktyce oznacza to, że przy pracy w pełnym wymiarze godzin (168) daje to pensję nawet na poziomie 5124 PLN brutto. Oczywiście może ona być wyższa, jeżeli pracodawca zaoferuje młodej osobie wyższą stawkę godzinową lub inne warunki zatrudnienia. Przykładowo w sektorze gastronomii i innych usług młodzi pracownicy mogą też liczyć na napiwki, które są dodatkową formą zarobku.
Należy jednak pamiętać o tym, że osoby w wieku 15 lat mogą pracować maksymalnie 6 godzin dziennie, a nastolatkowie w wieku 16-17 lat maksymalnie 8 godzin dziennie i w ich przypadku nie można tego wydłużać. Do tego pracownik młodociany nie może pracować w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej między 22:00 a 6:00 oraz w pracach szkodliwych, niebezpiecznych i zagrażających rozwojowi psychicznemu.
Wśród nastolatków dużym zainteresowaniem cieszą się następujące prace:
- przy zbiorach warzyw i owoców,
- w rolnictwie;
- w gastronomii (np. kelner, pomocnik kucharza),
- w opiece nad dziećmi i osobami starszymi,
- związane ze sprzątaniem,
- w zakładach produkcyjnych i fabrykach,
- w sklepach (np. wykładanie towaru, inwentaryzacja),
- związane z udzielaniem korepetycji,
- w roli hosta lub hostessy.
Oczywiście to tylko kilka przykładów i każdy nastolatek może mieć swój własny pomysł na to, gdzie chce podjąć zatrudnienie.
Jakie są minimalne stawki wynagrodzenia dla nastolatków?
Minimalne stawki wynagrodzenia dla nastolatków regulowane są przez przepisy polskiego prawa. W przypadku umowy-zlecenia jest to minimum 30,50 PLN brutto za godzinę pracy, czyli stawka jest jednakowa dla pracowników dorosłych i młodocianych.
Pracownicy młodociani nieposiadający kwalifikacji zawodowych mogą być zatrudniani na umowę o pracę tylko w celu przygotowania zawodowego lub do prac lekkich, które muszą być określone w regulaminie pracy lub innym dokumencie zakładowym. Wymiar czasu takiej osoby to 12 godzin na tydzień w trakcie zajęć szkolnych oraz 35 godzin na tydzień w trakcie wakacji lub ferii.
Poniższa tabela wskazuje na wynagrodzenie pracownika młodocianego odbywającego przygotowanie w formie nauki zawodu oraz przyuczenia w kwartale 1.06.2025 - 31.08.2025.
Lata nauki | Wynagrodzenie pracownika młodocianego w kwartale 1.06.2025 - 31.08.2025 |
|---|---|
I rok nauki | 716,98 zł |
II rok nauki | 806,61 zł |
III rok nauki | 896,23 zł |
przyuczenie do wykonywania określonej pracy | 627,36 zł |
Warto zwrócić uwagę na to, że minimalne wynagrodzenie pracownika młodocianego w tej kategorii zmienia się co kwartał. Jest ono wyliczane procentowo w oparciu i przeciętne miesięczne wynagrodzenie w Polsce i stanowi kolejno:
- nie mniej niż 8% w pierwszym roku nauki,
- nie mniej niż 9% w drugim roku nauki,
- nie mniej niż 10% w trzecim roku nauki.
Czy nastolatek może otrzymać wypłatę za pierwszą pracę na konto?
Nastolatek może otrzymać wypłatę za pierwszą pracę na swoje konto bankowe i nie ma ku temu żadnych przeciwwskazań. Zgodnie z obowiązującymi przepisami dzieci w wieku 13-17 lat mogą posiadać własny rachunek młodzieżowy, jednak umowa podpisywana jest przez ich rodzica (lub innego opiekuna prawnego). Przed wyborem produktu bankowego warto sprawdzić nasz ranking kont dla nastolatków. Dziecko w tym wieku ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych, jednak może dysponować zgromadzonymi na rachunku środkami. Oznacza to, że z powodzeniem może też otrzymać na konto wypłatę za pierwszą pracę. Z pewnością to wielkie przeżycie dla młodej osoby.
Konta dla dzieci mają określone ograniczenia, dzięki czemu rodzic ma stały nadzór nad saldem i historią transakcji. Dodatkowo nastolatek nie może uruchomić linii kredytowej, wziąć pożyczki czy też podpisać żadnej innej umowy z bankiem. Pieniądze otrzymane z pierwszej i każdej kolejnej wypłaty nastolatek może przechowywać na koncie i wydawać zgodnie ze swoimi potrzebami. Ma bowiem dostęp do karty płatniczej, przelewów online, płatności mobilnych czy też bankomatu.
Jak zadbać o to, żeby nastolatek dobrze zarządzał pierwszą wypłatą?
Wyzwaniem dla każdego rodzica jest nauczenie dziecka szacunku do pieniądza i prawidłowego zarządzania środkami zgromadzonymi na koncie. W ten sposób zmniejsza się ryzyko problemów finansowych w przyszłości oraz zwiększa bezpieczeństwo finansowe swojej pociechy. Warto więc zdecydować się na założenie rachunku już w przypadku malucha w wieku 7-13 lat, korzystając z naszego rankingu kont dla dzieci. Konto tego typu przeznaczone jest tylko do gromadzenia środków, jednak daje dziecku dostęp do treści edukacyjnych i poradników oraz szansę na poznanie podstawowego ekosystemu bankowego.
Kolejnym krokiem jest otwarcie konta dla nastolatka w wieku 13-17 lat, który może już dysponować zgromadzonymi na nim środkami. To okres, w którym duży nacisk należy postawić na edukację w zakresie bezpieczeństwa cyfrowego dziecka. Trzeba uświadamiać je o istniejących zagrożeniach związanych z korzystaniem z bankowości elektronicznej i mobilnej. Przestępcy nie próżnują i stale wyszukują nowych sposobów na dokonanie przestępstwa. Każdy nastolatek powinien świadomie i odpowiedzialnie korzystać z kanałów bankowości online.
Wpływ na zarządzanie pierwszymi zarobionymi pieniędzmi ma też inteligencja finansowa. Im więcej czasu poświęcimy na naukę w tym obszarze, tym lepiej dziecko będzie przygotowane do wyzwań współczesnego świata. Pieniądze nie są niewyczerpalne, dlatego należy postępować z nimi bardzo rozważnie. Częstym błędem młodych osób jest dokonywanie zakupów pod wpływem emocji lub wydawanie pieniędzy na niepotrzebne i niepraktyczne przedmioty. To także potrzeba podążania za trendami i kupowania nowych gadżetów i elektroniki. Może to skutkować poważnymi problemami finansowymi w przyszłości, dlatego wcześniej warto zmniejszyć ryzyko i poświęcić czas na edukację nastolatka.
Korzystaj z dostępnych w sieci materiałów, poradników bankowych i książek edukacyjnych w zakresie oszczędzenia, zarządzania pieniędzmi czy inwestowania. Zachęć do ich czytania dziecko, a te jeszcze bardziej odpowiedzialnie postąpi z zarobionymi przez siebie pieniędzmi. Wiedza ta zostanie z nim na lata.
źródła:
Komentarze i opinie użytkowników